Cilt 1, Sayı 1, Aralık 2017

TR
Bu çalışmanın amacı, ölüme bağlı birinci ya da ikinci dereceden yakın kaybı veya romantik ilişkinin sonlanmasıyla kayıp yaşamış olan üniversite öğrencilerinden oluşan örneklemde, bağlanma temelli zihinsel temsiller ile psikolojik belirti düzeylerinin incelenmesidir. 122 kadın ve 102 erkek katılımcıdan oluşan örneklemin yaş ortalaması 21.31 (SS = 1.9) ve yaş aralığı 18-29 arasındadır. Araştırma kapsamında veri toplamak amacıyla, demografik bilgi formu, Bağlanma Temelli Zihinsel Temsiller Ölçeği (BTZTÖ) ve Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. Tek yönlü varyans analizi (sonucunda ilk olarak, birinci dereceden yakın kaybı yaşayan, ikinci dereceden yakın kaybı yaşayan ve romantik ilişkisi biten katılımcıların bağlanma temelli zihinsel temsillerinin anlamlı bir farklılık göstermediği bulunmuştur. Buna göre, bağlanma temelli zihinsel temsilleri açısından homojen olduğu varsayılan bu gruplar KSE alt boyutlarından aldıkları puan ortalamaları açısından karşılaştırılmıştır. Analiz sonucuna göre birinci dereceden yakınını kaybedenler ile romantik ilişkisi sonlanan grup arasında psikolojik belirtiler açısından anlamlı farklılık olmadığı; ikinci dereceden yakınını kaybedenler ile romantik ilişkisi biten grup arasında ise anlamlı farklılıklar olduğu bulunmuştur. Yürütülen regresyon analizi neticesinde ise romantik ilişkisi sonlanan grubun KSE toplam puanı üzerinde olumsuz baba ve olumsuz kendilik alt boyutlarının pozitif yordayıcı gücü olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, romantik ilişkinin sonlanmasının beliren yetişkinlik döneminde oldukça önemli bir kayıp olduğu ve kayıp yaşantısı olan genç yetişkinler için güvensiz bağlanmanın temsilleri olan olumsuz kendilik ve olumsuz baba algısının psikolojik belirtiler açısından risk faktörü olabileceği görülmüştür.
EN
The aim of this study is to examine the psychological symptoms and Attachment-Based Mental Representations of university students who experienced the death of first and second-degree relatives or the break-up of their romantic relationships. The sample consisted of 122 female and 102 male students. The age of the participants ranged between 18 and 29 with a mean of 21.31 years (SD = 1.90). Demographic Information Form, Brief Symptom Inventory and Attachment-Based Mental Representation Scale were used to collect data. One-way Analysis of Variance (ANOVA) results showed that there was no significant difference on Attachment-Based Mental Representations among the groups. Therefore, all groups are assumed to be homogeneous in terms of attachment-based mental representations. To compare psychological symptom levels of the groups, ANOVA was also conducted. The results indicated that there were significant differences between the groups who lost their second-degree relatives and who break-up their romantic relationship. However, there was no significant differences between the groups who lost their first-degree relatives and who break-up their romantic relationships. Regression analysis revealed that negative self-representation and negative father-representation significantly predicted psychological symptoms of the group who experienced the break-up. Consequently, break-up of the romantic relationship is quite important for emerging adulthood. In addition, current study revealed that negative self-representation and negative father-representation of adolescents who experienced the break-up led to the risk factors for psychological symptoms.

TR
Günümüzde depresyon önemli ve yaygın bir ruh sağlığı problemi olmaya devam etmektedir. Depresyon için standart müdahale farmakoterapi ve psikoterapi olsa da tekrar (nüks) eden depresyonlar önemli bir sorun teşkil etmektedir. Klinik psikolojide de yaygınlaşmaya başlayan üstbiliş çalışmaları, tekrar eden depresyonlar ile depresif ruminasyona odaklanmaktadır. Kırk yıl kadar önce ilk kez ortaya konan üstbiliş kavramı ve sonrasında bu konuda yapılan çalışmalar birçok alanda yeni bakış açıları kazandırmıştır. Bireyin kendi bilişine ilişkin bilgisi olarak tanımlanan üstbiliş, depresyonun açıklanmasında da yeni fikirler vermektedir. Özellikle bilişsel içeriğin dışında, bireyin bilişsel süreçlerine vurgu yapılmaktadır. Bu derlemede, klinik psikolojide depresyonun üstbilişsel açıdan nasıl ele alındığı ve tedavisine yönelik bu bilgilerin nasıl kullanıldığı aktarılmıştır. Ayrıca depresyona yönelik yeni müdahale arayışlarının devam ettiği bir dönemde, üstbiliş çalışmalarının psikoterapi ve psikopatolojiye yönelik umut veren yansımalarının olabileceği gözden geçirilmiştir. Bu bağlamda üstbilişsel yöntemlerin kendi başına terapötik bir müdahale olma potansiyeli taşıdığı gibi mevcut terapi modellerine destek olacağı olasılığının üzerinde durulmuştur.
EN
Depression has continued to be a major and prevalent mental health problem. Though standard interventions for depression are pharmacotherapy and psychotherapy, recurring depression still constitutes a major problem. Metacognition studies that have become widespread in clinical psychology recently have focused on recurring depression and depressive rumination. The term “metacognition” that was firstly introduced approximately four decades ago, and related studies created new perspectives in various fields. Metacognition is defined as the awareness of the individual regarding her/his own cognition and provides insight in understanding depression. It emphasizes not only to cognitive content but also cognitive processes of the individual. In this review, how depression is approached in clinical psychology from a metacognitive perspective and how this information is used for treatment were indicated. Furthermore, in a period that new intervention methods for depression are sought, promising aspects of metacognition studies in regard to psychotherapy and psychopathology were also discussed. In this context, in addition to the possibility of metacognitive methods to be used to support the existing therapy models, its potential as a separate therapeutic intervention method was also discussed.